Nghĩ về Phụ nữ, nhân ngày 8/3

Phụ nữ nghĩa là gì nhỉ?

Tự nhiên lẩn thẩn đặt ra một câu hỏi rồi thấy khó trả lời quá. Mặc dù ai cũng biết, tôi cũng biết, nhưng nói cho rõ ra thì khó thật. Có thể nói rằng: đó là một nửa của thế giới loài người có khả năng sinh nở, phân biệt với nửa còn lại kia có thể tham gia các hội thi chim, chẳng hạn thế. Nhưng thế thì chung chung quá, vả lại có thể động chạm tới nỗi đau của những người hiếm muộn. Hoặc có thể nói rằng đó là những người đẹp, “phái đẹp’ mà, nhưng chẳng lẽ phần còn lại của loài người là xấu? Hoặc nói phụ nữ là “phái yếu”, tức là những người yếu ớt cần che chở, vậy thì không lẽ trẻ con hay người già đều là phụ nữ cả hay sao v.v…Tóm lại là rất khó, rất phức tạp.

Bởi thế nên tôi chỉ nói về cái vỏ ngôn ngữ của khái niệm phụ nữ thôi, tức là: từ phụ nữ nghĩa là gì?

Phụ nữ, theo tôi hiểu, gồm 2 từ gốc Hán ghép lại: từ “phụ” và từ “nữ”.

Có nhiều chữ Hán có cùng một âm là”Phụ”, nhưng chữ “phụ” ở đây có nghĩa là người vợ. Để chỉ một người vợ trẻ thì người ta nói “thiếu phụ”, người vợ góa là “góa phụ”, người vợ hung dữ hay bắt nạt chồng hoặc giết chồng (ồi, sợ lắm) là “ác phụ”. Rồi thì “cô phụ”, “dâm phụ”, v.v…, cứ thế mà luận ra.

Còn từ “nữ” là chỉ những người về sau có thể thành “phụ”, nhưng hiện tại vẫn chưa có chồng. Còn trẻ thì gọi là “thiếu nữ”, nếu muốn nhấn mạnh rằng vẫn còn trinh tiết thì gọi là “trinh nữ”. Nếu đọc truyện chưởng thì sẽ còn thấy cả “ma nữ”, “xử nữ”, v.v…, nhiều lắm.

Còn trong tiếng Việt thuần của ta thì “phụ nữ” được gọi một cách dân dã là “đàn bà con gái”. Tuy nhiên nếu tìm hiểu kỹ một chút thì cũng có đôi chút khác biệt. Ví dụ, “đàn bà” trong tiếng Việt không đồng nhất với “phụ” trong Hán ngữ (tôi không biết có tiếng Hán không nên dùng Hán ngữ cho chắc). Trong quan niệm của người Việt và do đó, trong ngôn ngữ của người Việt, đàn bà hay con gái chỉ cách nhau cái trinh tiết. Đàn bà trong tiếng Việt không nhất thiết là đã có chồng (biết rồi – đừng hỏi), cũng như con gái không nhất thiết là chưa chồng (chuyện này thì hiếm hơn).

Tự nhiên tôi tò mò: sao ngày xưa các cụ nhà mình đưa ra khái niệm “đàn bà con gái” dựa trên những tiêu chí rất …khó như vậy? Theo tiêu chí của người Tàu, có chồng hay không thì còn dễ thấy, dễ biết, chứ theo tiêu chí của các cụ thì …bó tay! Hay thời xưa, chưa chồng chắc chắn là còn “con gái”? Ngày nay, chị em ta chưa chồng nhưng không thèm làm con gái là chuyện bình thường, hoặc khi gặp phải chú rể dở hơi nào cứ khăng khăng đòi cô dâu phải còn “gin”, các bác sĩ thừa sức biến đàn bà thành con gái, thì có lẽ ta cứ gọi “đàn bà con gái” theo kiểu Tàu là “phụ nữ” cho chắc, lại còn có vẻ sang trọng nữa.

Thế nhưng khi viết “người phụ nữ tất tả đi vào chợ…” chẳng hạn, thì tự nhiên lại thấy có gì không ổn: đã có “phụ” lại còn có “nữ”. Chẳng lẽ có 2 người? Lại tặc lưỡi: Tiếng Việt nó thế. Khó vậy. Rất lằng nhằng. Viết về phụ nữ lại càng khó, càng lằng nhằng.

Thôi đi mua hoa đây. Sắp tới ngày 8/3, hoa tăng giá, cao lắm. Cao bao nhiêu chẳng biết, nhưng chắc là rất cao.

Tháng 3/2010 – tháng 3/2012 (e)

(Ảnh từ Internet)

P.S

Lại nhớ tới bài hát “Triệu bông hồng”. Tự nhiên nổi máu “toán học”, muốn biết “Đại dương hoa hồng thắm” với một triệu bông hồng thì rộng cỡ bao nhiêu? Căn nhà của họa sĩ to cỡ nào để mua được triệu bông hồng?

Cứ cho là 1 bông hồng chiếm 1 diện tích chừng 7cm mỗi chiều, như vậy 1mét vuông có khoảng 250 bông (làm tròn), 1000 bông cần 4m vuông và 1 triệu bông cần 4.000 mét vuông, cỡ bằng hồ Con Rùa (tôi ước lượng hồ Con Rùa có đường kính khoảng 80m). Ở trong nội đô Sài gòn hay Hà nội thì cũng hoành tráng đấy. Nhưng ra bãi cát sông Hồng hay về miền Tây thì thường thôi.

Còn nếu chàng họa sĩ dại dột chọn mấy ngày hôm nay để mua hoa thì nếu tính rẻ 20 chục ngàn 1 bông chàng phải có 20 tỷ VNĐ để có 1 triệu bông hồng. Căn nhà mà chàng đã bán để lấy tiền mua hoa tặng người đẹp chắc phải ở mặt phố chính Sài gòn hay Hà nội, hay tầm cỡ như căn hộ triệu đô ở “Keng nam” chẳng hạn.

Yêu thế mới máu chứ, mới gọi là yêu chứ!